ANKARA – Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Isparta Milletvekili Hikmet Yalçın Halıcı, Isparta’nın deprem riski ve olası bir depreme karşı hazırlık durumu hakkında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na iki ayrı önerge sundu. Halıcı, Anayasa’nın 98 ve İçtüzüğün 96. maddeleri gereğince, Bakan Murat Kurum’dan yazılı yanıt talep etti.
Isparta Yüksek Deprem Riski Altında
Önergelerde belirtildiği üzere, Isparta Türkiye’nin deprem riski dağılım haritasında genel olarak birinci derecedeki deprem kuşağı üzerinde yer alıyor. İl, özellikle Isparta-Dinar-Çivril-Uşak deprem hattı üzerinde bulunuyor. Nüfusun yaklaşık %93’ünden fazlası birinci derece deprem bölgesinde yaşarken, %5-7’lik bir kısmı ise ikinci derece deprem bölgesinde yer alıyor. Yalnızca Sütçüler ve Yenişarbademli ilçeleri ile Sütçüler’in doğu sınırındaki dar bir alan üçüncü derece deprem riski taşıyor.
2016 yılında Sakarya Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Isparta’da en yüksek ivme değeri (0.47-0.56 g) ile Yalvaç öne çıkarken, en düşük ivme değeri (0.19-0.21 g) ile Sütçüler olarak tespit edildi.
Tarihsel Depremler ve Büyük Kayıplar
Isparta ve çevresi, tarihinde birçok yıkıcı depreme sahne oldu. 1875, 1890 ve 1901 yıllarındaki depremlerin yanı sıra, en yıkıcılarından biri 3 Ekim 1914’te meydana gelen 7.1 büyüklüğündeki deprem oldu. Bu depremde 2000’den fazla kişi hayatını kaybederken, yaklaşık 10.000 aile evsiz kaldı. 1925, 1933, 1964, 1971, 1995 ve 2002 yıllarında da önemli büyüklükte depremler yaşandı.
Deprem Hazırlığında Yetersizlik Endişesi
Milletvekili Halıcı, Türkiye genelinde deprem hazırlığı konusunda ciddi yetersizlikler ve ihmaller bulunduğunu vurguladı. Isparta’da yaşanabilecek olası bir depremde bu hazırlıksızlık, ihmal ve organizasyon eksikliğinin can ve mal kaybını artırabileceği uyarısında bulundu. Daha önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’ye Isparta’daki bazı okulların depreme dayanıklı olmadığına dair sunulan önergeye yanıt verilmemesi de Halıcı tarafından eleştirildi.
Maden Tetkik Arama’dan Yeni Fay Hattı Bilgisi
MTA’nın güncellenmiş diri fay haritasında Isparta’nın Eğirdir, Senirkent ve Uluborlu ilçelerinin diri fay hattı üzerinde yer aldığı da önergelerde belirtildi.
Bakanlığa Yöneltilen Kritik Sorular
Halıcı, Bakanlık’tan şu kritik sorulara yanıt istedi:
- Isparta’da/Uluborlu’da deprem riskli ilan edilen bölge sayısı ve yerleri nedir?
- Isparta’da/Uluborlu’da kaç yapı, bina ve alan deprem riski içinde yer almaktadır? AFAD uzmanlarınca test edilen ve edilmeyen bina/konut sayısı ile bunların depreme dayanıklı veya dayanıksız olduğu tespit edilenlerin sayıları nelerdir?
- Uluborlu özelinde, depreme dayanıksız olduğu tespit edilen okulların, konutların, iş yerlerinin, fabrika ve atölyelerin sayısı kaçtır? Bunlardan kaçı yıkılmış, kaçı yıkılmayı beklemektedir?
- Uluborlu’da riskli alan ve yapı ilan edilen yerlerde ve meskenlerde kaç vatandaş yaşamaktadır?
- Uluborlu’da yaşanabilecek bir depreme karşı alınan önlemler nelerdir ve bu amaçla ne kadar bütçe ayrılmıştır?
- Uluborlu’da bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına ait binaların kaçı test edilmiş, bunların sonuçları ve dayanıklılık durumları nedir?
- Uluborlu’da yaşanabilecek deprem riski nedeniyle yol ve otoyol bakım ve güçlendirme çalışması yapılmış mıdır? Yapıldıysa nelerdir, yapılmadıysa nedenleri nelerdir?
- Uluborlu’da okul, yurt ve halk eğitim merkezlerinin tamamında deprem dayanıklılık testi yapılmış mıdır? Kaçında yapılmış, kaçında yapılmamıştır? Bu testler sonucunda depreme dayanıksız olduğu tespit edilen okul ve yurt sayısı kaçtır?
Milletvekili Halıcı, önergelere Bakanlık’tan gelecek yanıtların Isparta’nın depreme hazırlık durumu hakkında kamuoyunu aydınlatmasını beklediklerini ifade etti.