17 Eylül 1176’da, Bizans İmparatorluğu ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında gerçekleşen Miryokefalon Savaşı, Türk tarihinin en kritik dönüm noktalarından biri olarak tarihe geçti. Malazgirt Zaferi’nin ardından Anadolu’nun Türkleşme sürecini kesinleştiren bu büyük savaş, “Yurt Tutan Savaş” olarak da anılıyor ve günümüz Türkiye’sinin temellerini atan zaferlerden biri kabul ediliyor. Bu destansı zaferde Isparta’mızın da ayrı bir yeri var.
Savaşın Arka Planı ve Gelişimi
Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos, Anadolu’daki Türk varlığına son vermek ve imparatorluğun eski gücünü yeniden kazanmak istiyordu. Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan’ın Anadolu’da birliği sağlaması ve Bizans topraklarına yönelik artan Türkmen akınları, Bizans’ın harekete geçmesinde etkili oldu.
Manuel Komnenos, Fransız, Alman, İngiliz, Sırp, Macar, Gürcü, Kıpçak ve Peçeneklerden oluşan devasa bir orduyla Anadolu’ya girdi. Amacı, Selçuklu başkenti Konya’yı ele geçirmek ve Türkleri Anadolu’dan tamamen çıkarmaktı. Bizans ordusu, Balıkesir, Alaşehir ve Laodikeia (Denizli) üzerinden Miryokefalon Kalesi’ne doğru ilerledi.
Sultan II. Kılıç Arslan, Bizans ordusunu dar Miryokefalon Geçidi’nde (Türk kaynaklarında Düzbel olarak geçer) karşılamak üzere stratejik bir plan yaptı. Bizans ordusunun uzun ve hantal yapısı, dar geçitte ilerlemesini zorlaştırdı. 17 Eylül 1176’da başlayan ve üç gün süren savaşta, Selçuklu ordusu pusu taktikleriyle Bizans’a ağır kayıplar verdirdi. Bizans ordusu, özellikle ağırlık kollarının geçitte sıkışıp kalmasıyla büyük bir bozguna uğradı.
Zaferin Sonuçları ve Önemi
Miryokefalon Savaşı, Bizans İmparatorluğu’nun Anadolu’yu Türklerden geri alma ümidini tamamen yok etti. Bu zaferle birlikte, Anadolu’nun kesin olarak bir Türk yurdu olduğu tescillendi ve Avrupalı tarihçiler, savaşın ardından Anadolu’ya “Türkiye” demeye başladı. Bizans, saldırgan tutumundan vazgeçerek savunmaya geçti ve Türk-İslam dünyası üzerindeki Bizans baskısı sona erdi.
Savaşın ardından imzalanan barış antlaşmasıyla Kütahya ve Eskişehir, iki devlet arasında sınır olarak kabul edildi ve Bizans İmparatorluğu vergiye bağlandı. Miryokefalon Zaferi, Anadolu’nun ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan gelişmesinin önünü açtı ve Moğol tehlikesiyle Orta Asya’dan göç eden Türkmen boylarının Anadolu’ya yerleşmesini hızlandırdı.
Isparta ile Miryokefalon’un Yakın İlişkisi
Miryokefalon Savaşı’nın tam olarak nerede gerçekleştiği konusunda farklı görüşler bulunsa da, Isparta ilimiz bu tarihi zaferle güçlü bir bağa sahip. Tarihçiler ve araştırmacılar, savaşın yapıldığı yer olarak Denizli, Afyon, Konya gibi illerin yanı sıra Isparta’mızın Gelendost ilçesi ve çevresindeki bölgeler üzerinde de durmakta.
Nitekim, her yıl Isparta’mızın Gelendost ilçesinde, Miryokefalon Zaferi’nin yıl dönümü etkinlikleri ve Elma Festivali kutlamaları düzenleniyor. Bu etkinlikler, zaferin önemini gelecek nesillere aktarmanın yanı sıra, bölgemizin tarihi ve kültürel zenginliğini de vurguluyor. Isparta, Miryokefalon Savaşı’nın “Yurt Tutan Savaş” ruhunu yaşatan önemli şehirlerimizden biri konumunda. Bu büyük zaferin anısını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak için hepimize önemli görevler düşüyor.
